Podczas zakładania działalności gospodarczej we wniosku rejestracyjnym należy podać szereg danych, związanych z samym przedsiębiorcą oraz charakterem zakładanej przez niego firmy. Jedną z kluczowych informacji, którą trzeba podać przy rejestracji, jest kategoria biznesu. Do określenia jej wykorzystuje się znormalizowane kody Polskiej Klasyfikacji Działalności.
Czym są kody PKD i jak je stosować? Kiedy są niezbędne oraz z czego są zbudowane? Jakie są kody PKD i co zrobić, by zaktualizować ich listę dla swojej firmy? Czy zmiany PKD wiążą się z dodatkowymi opłatami? Praktyczny poradnik na temat PKD znajdziecie poniżej.
Czym jest PKD i jak je znaleźć?
Skrót PKD pochodzi od Polskiej Klasyfikacji Działalności. Stworzono ją po to, by łatwo i czytelnie zdefiniować specyfikę działalności każdej firmy, funkcjonującej na terenie naszego kraju.
Kody PKD określa się dla każdego typu działalności gospodarczej. Do podania ich są zobowiązani przedsiębiorcy, prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze i spółki cywilne, za pośrednictwem formularza CEIDG-1, a także osoby, zakładające spółki prawa handlowego. W tym drugim przypadku kody PKD podaje się w umowie spółki, składanej z formularzem rejestracyjnym do KRS. Oprócz nich kody PKD muszą również posiadać spółdzielnie, fundacje i inne organizacje.
Polskie kody PKD zaczęły obowiązywać od 2008 roku. Są nieustannie modyfikowane, by jak najlepiej odpowiadać bieżącym standardom i potrzebom gospodarczym. Zostały stworzone na podstawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej NACE Rev2, obowiązującej w całej Unii Europejskiej.
Gdzie znaleźć kody PKD?
Zanim podejmie się decyzję o wyborze konkretnych kodów dla swojej firmy, warto poznać pełną listę i przygotować sobie wypis tych, które chce się wprowadzić do wniosku o zarejestrowanie firmy.
Pełny wykaz kodów PKD można łatwo znaleźć na stronie: biznes.gov.pl, gdzie oprócz wypisu wszystkich kodów z opisami, da się także skorzystać z wygodnych narzędzi do filtrowania i przeszukiwania danych.
Do czego służą PKD?
Kody PKD pełnią przede wszystkim funkcję statystyczną. Dzięki niemu GUS określa, ile działalności danego typu jest obecnie prowadzonych na terenie naszego kraju oraz czym się one dokładnie zajmują. Pozwala to zatem śledzić konkretne trendy oraz odnotowywać istotne zmiany, wpływające na specyfikę całego rynku lub wybranej branży.
Polska Klasyfikacja Działalności stanowi przede wszystkim prosty opis prowadzonej działalności w ramach firmy. Dlaczego wybór odpowiednich kodów jest tak ważny? Oprócz dostarczania cennych danych do Głównego Urzędu Statystycznego, kody PKD, pozwalające na łatwe sklasyfikowanie danego przedsiębiorstwa, mają kluczowe znaczenie przy staraniu się o dofinansowania lub inne środki pomocowe, pochodzące z Unii Europejskiej, samorządów, etc. Dodatkowo, często pozwalają na branie udziału w rozmaitych przetargach, w których warunkiem koniecznym do przystąpienia jest posiadanie właśnie konkretnego kodu PKD.
Jak wybrać właściwe PKD dla firmy – podstawowe rozwiązania
Od wyboru właściwych kodów PKD w pewnym stopniu zależy przyszłość firmy. Warto zatem poświęcić na to nieco czasu, zanim jeszcze przystąpi się do wypełniania wniosku rejestracyjnego dla nowego biznesu.
Podstawą jest określenie specyfiki danej firmy – tego, czym ma się zajmować i jaki ma być zakres jej działalności. Niekiedy lepiej od razu uwzględnić szerszy wachlarz możliwości, by później zyskać uproszczoną ścieżkę do rozwoju przedsiębiorstwa i nie być zmuszonym do częstego aktualizowania wpisu firmy, co w niektórych sytuacjach może wiązać się z dodatkowymi kosztami (zwłaszcza w przypadku zmian kodów PKD w KRS).
Jak wybrać odpowiednie PKD? Warto zacząć od skorzystania ze wspomnianej wcześniej wyszukiwarki na stronie: biznes.gov.pl. Pozwala na przejrzenie wszystkich kodów, a także wyszukanie interesujących tematów, dzięki wykorzystaniu opcji filtrowania i selekcji na podstawie wpisanego hasła.
Co zrobić, jeśli ma się trudności z samodzielnym określeniem kodów PKD? Można złożyć wniosek o nadanie numeru PKD do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi. Wypełniony formularz można przesłać mailem, faksem lub tradycyjną pocztą. W tym przypadku należy jednak pamiętać, że czas oczekiwania na odpowiedź ze strony urzędników wynosi standardowo do 30 dni, a w szczególnie trudnych sytuacjach aż do 60 dni.
Z czego składa się kod PKD?
Europejska klasyfikacja NACE Rev2 stała się bazą do stworzenia polskich kodów, klasyfikujących wszystkie typy działalności gospodarczej. Obecnie obowiązujące kody składają się z pięciu poziomów:
- sekcji,
- działów,
- grup,
- klas,
- podklas.
W ramach sekcji pojawia się symbol jednoliterowy, oznaczający jedną z 21 ogólnych grup działalności. Działy oznacza się symbolem dwucyfrowym i dzieli się je na 88 rodzajów działalności. Grupy natomiast określa się kodem trzycyfrowym. Obejmują aż 272 rodzaje działalności, dzielonych z punktu widzenia procesów produkcyjnych, przeznaczenia produkcyjnego albo charakteru usług i ich odbiorców. Kolejnym elementem kodu PKD jest klasa, czyli czterocyfrowe oznaczenie, określające aż 615 rodzajów działalności, wynikających ze specjalizacji produkcyjnej lub usługowej. Ostatnia z części kodu PKD, czyli podklasa, to pięcioznakowy kod alfanumeryczny, który obejmuje 654 rodzaje działalności.
Główne PKD – za co odpowiada i co mówi?
Podczas rejestrowania firmy, przyszły przedsiębiorca musi wpisać w formularzu lub w umowie spółki kody PKD, które będą pozwalały na rozpoznanie typu działalności, którą zajmuje się dane przedsiębiorstwo.
Na samym początku należy określić główne PKD, czyli kod oznaczający podstawową i przeważającą dziedzinę i branżę, w której działa dana firma. Oprócz niej wpisuje się także kody pomocnicze, które definiują boczne gałęzie funkcjonowania danej działalności gospodarczej.
PKD, które wymaga koncesji
Nie zawsze sam wybór odpowiednich kodów PKD wystarcza. Należy za każdym razem sprawdzić, czy prowadzenie danego typu działalności, związanego z konkretnym kodem, nie wymaga uzyskania dodatkowych zezwoleń i koncesji. Istnieje bowiem pewien zakres branż, w których należy wystąpić do określonej instytucji o pozwolenie na prowadzenie firmy o specyficznym charakterze.
Gdy już zatem ustali się konkretne kody PKD, warto sprawdzić, czy dana branża nie wiąże się z koniecznością otrzymania dodatkowych pozwoleń. Listę takich dziedzin można znaleźć na stronie: biznes.gov.pl.
W zależności od specyfiki branży można ubiegać się o:
- koncesję,
- zezwolenie,
- wpis do rejestru działalności regulowanej.
Koncesja – na czym polega i jakie działalności jej wymagają?
Koncesja to forma pozwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej, które zostało objęte największymi obostrzeniami i rygorami. Zazwyczaj dotyczy branż o szczególnym znaczeniu strategicznym dla państwa, obywateli i interesu publicznego.
Koncesja jest zawsze wydawana na czas określony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50.
Starając się o koncesję na prowadzenie działalności we wniosku, składanym do odpowiedniej instytucji dla konkretnej branży, trzeba zawrzeć:
- nazwę firmy,
- adres głównego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej,
- numer NIP,
- określenie rodzaju i zakresu działalności, na którą ma być udzielona koncesja,
- dokumenty określone w innych przepisach, regulujące działalność gospodarczą.
Jakie typy działalności wymagają uzyskania koncesji? Muszą się o nią postarać osoby, które mają zamiar prowadzić biznes w branży takiej, jak:
- działalność górnicza (koncesję wydaje: minister właściwy dla spraw środowiska lub starosta lub marszałek województwa),
- broń (koncesję wydaje: Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracyjnych),
- działalność energetyczna (koncesję wydaje: Prezes Urzędu Regulacji Energetyki),
- ochrona osób i mienia (koncesję wydaje: Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji),
- radio i telewizja (koncesję wydaje: Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji),
- prowadzenie kasyn (koncesję wydaje: minister właściwy dla spraw finansów),
- przewozy lotnicze (koncesję wydaje: Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego).
Zezwolenie na prowadzenie działalności
Innym rodzajem dodatkowej zgody na prowadzenie działalności jest zezwolenie. Musi być to jednak precyzyjnie określone w przepisach. Zezwolenie wydaje się po sprawdzeniu, że przedsiębiorca ma warunki techniczne i organizacyjne do wykonywania konkretnego typu działalności.
Do działalności wymagających zezwolenia należą takie obszary, jak:
- alkohole (zezwolenie wydaje: wójt, burmistrz lub prezydent miasta, marszałek województwa lub minister
- właściwy dla spraw gospodarki),
- apteki (zezwolenie wydaje: Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny),
- akcyza (zezwolenie wydaje: Naczelnik Urzędu Skarbowego),
- odpady (zezwolenie wydaje: marszałek województwa, starosta lub regionalny dyrektor ochrony środowiska).
Wpis do rejestru działalności regulowanej
Najprostszą formą reglamentacji działalności gospodarczej jest działalność regulowana. Przedsiębiorca w tym przypadku musi spełniać konkretne warunki jej prowadzenia, złożyć wniosek o wpis do rejestru oraz oświadczenie o spełnieniu warunków.
Do działalności wymagających uzyskania wpisu zaliczają się:
- wyrób i rozlew wyrobów winiarskich i spirytusowych,
- przechowywanie dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców o czasowych okresie przechowywania (wydaje: marszałek województwa),
- konfekcjonowanie i obrót środkami ochrony roślin (wydaje: Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa),
- usługi detektywistyczne (wydaje: minister właściwy do spraw wewnętrznych),
- prowadzenie praktyki lekarskiej lub pielęgniarskiej (wydaje: Okręgowa Rada Lekarska lub Naczelna Rada Pielęgniarek),
- prowadzenie ośrodka szkoleń kierowców (wydaje: starosta),
- organizowanie imprez turystycznych (wydaje: marszałek województwa),
- działalność telekomunikacyjna (wydaje: Urząd Komunikacji Elektronicznej).
Co jeśli nie mam PKD w swojej firmie, a chcę pracować w danej branży?
Zdarzają się sytuacje, gdy w czasie prowadzenia biznesu, poszerza się zakres oferowanych towarów lub usług o działalność, której nie obejmowały podane początkowo kody PKD. W takiej sytuacji może pojawić się konieczność aktualizacji wcześniej podanych danych w Centralnym Rejestrze i Informacji o Działalności Gospodarczej lub Krajowym Rejestrze Sądowym.
Brak kodu PKD – konsekwencje
Każdy przedsiębiorca ma obowiązek prowadzić działalność zgodnie z zakresem, określonym na podstawie wybranych kodów PKD. Niewywiązanie się z tego obowiązku może być przyczyną nałożenia na przedsiębiorcę kar pieniężnych, a w razie szczególnie rażących zaniedbań nawet ograniczenia wolności.
Choć tak drastyczne konsekwencje nie zdarzają się zbyt często, warto jednak zadbać o aktualizowanie kodów PKD, gdy tylko podejmie się decyzję o zmianie lub rozszerzeniu zakresu działalności. Powinno się to zrobić nie później niż do 7 dni od momentu zaistnienia zmiany.
Dodanie lub zmiana PKD w działalności gospodarczej (koszt i czas)
Zmiana kodu PKD w jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółce cywilnej nie jest specjalnie skomplikowana. Wymaga złożenia aktualizacji na formularzu CEIDG-1, na którym można wprowadzić nowe kody lub usunąć te już nieaktualne. Warto pamiętać, że na samym formularzu da się wpisać wyłącznie dziewięć kodów. Gdy pragnie się dołączyć ich więcej, trzeba dodać załącznik CEIDG-RD.
Jeśli dokonuje się zmiany online i podpisuje formularz przy pomocy profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego, nowe kody PKD pojawiają się niemal od razu we wpisie. Złożenie formularza w urzędzie lub wysłanie go pocztą może się natomiast wiązać z dłuższym czasem potrzebnym do wprowadzenia zmian przez urzędników.
Zawsze jednak dokonywanie zmian w CEIDG jest bezpłatne.
Dodanie lub zmiana PKD w spółkach prawa handlowego (koszt i czas)
W przypadku spółek prawa handlowego zmianę lub dodanie kodów PKD można przeprowadzić na dwa sposoby: samodzielnie, za pośrednictwem eKRS, lub u notariusza.
Jeśli spółka została założona online i nie były przeprowadzane w niej zmiany u notariusza, aktualizację kodów PKD da się wykonać przez Internet, w systemie S24, po zalogowaniu na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości do panelu przedsiębiorcy, w którym wcześniej zakładało się spółkę.
Co trzeba zrobić? Aktualizacja kodów PKD wymaga na początek zmiany umowy spółki. Należy zatem zacząć od podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników o zmianie umowy spółki. Kolejnym krokiem jest wypełnienie wniosku KRS_ZEL3 z podaniem nowych kodów PKD i wykreśleniem tych już nieaktualnych. Na koniec pozostaje dokonać opłaty 300 zł i wysłanie wniosku. Najczęściej zmiany pojawiają się na drugi dzień po złożeniu dokumentów.
Spółki założone u notariusza lub takie, w których dokonywano zmian u notariusza, wymagają sporządzenia protokołu notarialnego. Umieszcza się w nim uchwałę zgromadzenia wspólników o zmianie umowy spółki. Później sporządza się wniosek KRS Z3 i wypełnia się formularz KRS ZM. Opłata w tym przypadku wynosi 350 zł plus koszty notarialne. Tak przygotowane dokumenty należy złożyć na dzienniku podawczym właściwego KRS albo wysłać listem poleconym. W zależności od wybranej formy, czas oczekiwania na publikację zmian może się różnić.
Lista PKD – podstawowe sekcje
Zanim wybierze się konkretne kody PKD dla swojej działalności, warto dokładnie poznać pełną listę. Pozwoli to odpowiednio sklasyfikować firmę, by mogła jak najlepiej funkcjonować. Poniżej prezentujemy listę podstawowych sekcji, dzielących różne typy działalności gospodarczych na konkretne kategorie.
Kody PKD sekcje:
Sekcja A – Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo;
Sekcja B – Górnictwo i wydobywanie;
Sekcja C – Przetwórstwo przemysłowe;
Sekcja D – Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych;
Sekcja E – Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją;
Sekcja F – Budownictwo;
Sekcja G – Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle;
Sekcja H – Transport i gospodarka magazynowa;
Sekcja I – Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi;
Sekcja J – Informacja i komunikacja;
Sekcja K – Działalność finansowa i ubezpieczeniowa;
Sekcja L – Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości;
Sekcja M – Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna;
Sekcja N – Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca;
Sekcja O – Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne;
Sekcja P – Edukacja;
Sekcja Q – Opieka zdrowotna i pomoc społeczna;
Sekcja R – Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją;
Sekcja S – Pozostała działalność usługowa;
Sekcja T – Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby;
Sekcja U – Organizacje i zespoły eksterytorialne.
Każda z wymienionych sekcji zawiera dalsze podziały i uszczegółowienia, dzięki którym można bez większego trudu precyzyjnie dopasować kody PKD do konkretnego typu zakładanej lub prowadzonej działalności gospodarczej.
0 komentarzy